Szczególne rodzaje surowców:

• surowce energetyczne to paliwa kopalne: węgiel kamienny i brunatny, torf, ropa naftowa, gaz ziemny, drewno w procesie spalania zamieniane na energię mechaniczną pary lub elektryczność
• surowce wtórne to odpady produkcyjne lub zużyte wyroby nadające się do ponownego przerobu
• surowcami nieodnawialnymi nazywa się wszystkie surowce, których odnowienie w wyniku naturalnych procesów jest niemożliwe bądź w skali geologicznej trwa bardzo długo, np.
  • węgiel kamienny
  • ropa naftowa
  • węgiel brunatny

Węgiel kamienny - skała osadowa pochodzenia roślinnego, zawierająca 75-97% pierwiastka węgla, powstała w karbonie (era paleozoiczna) ze szczątków roślinnych, które bez dostępu tlenu uległy uwęgleniu. Ma czarną barwę, matowy połysk, czarną rysę.

Węgiel kamienny stosowany jest powszechnie jako paliwo. Jego wartość opałowa waha się od 16,7 do 29,3 MJ/kg i silnie zależy od jego składu (zawartości popiołu, siarki, wilgotności). Wartość opałowa czystego pierwiastka węgla wynosi ok. 33,2 MJ/kg.

 

Ropa jest wydobywana co najmniej od średniowiecza. Jej największe zasoby znajdują się w:

• Afryce (w Nigerii, Libii, Tunezji, Algierii, Egipcie)
• Meksyku (na półwyspie Jukatan oraz nad Zatoką Meksykańską)
• Stanach Zjednoczonych (nad Zatoką Meksykańską, w Kalifornii oraz na Alasce)
• Eurazji (w Rosji - Zagłębie Wołżańsko-Uralskie, Zagłębie Zachodniosyberyjskie oraz zagłębie w Kazachstanie, Turkmenii i Azerbejdżanie. Duże złoża występują w Indonezji i Chinach. Z dna Morza Północnego ropę wydobywa Wielka Brytania oraz Norwegia)
• rejonie Zatoki Perskiej (Arabia Saudyjska, Iran, Irak, Kuwejt, Zjednoczone Emiraty Arabskie)

 

Węgiel brunatny to skała osadowa pochodzenia organicznego roślinnego powstała w trzeciorzędzie w erze kenozoicznej ze szczątków roślin obumarłych bez dostępu powietrza. Zawartość węgla 62-75%. Często stosowany jako paliwo. Jego wartość opałowa waha się od 7,5 do 21 MJ/kg. Węgiel brunatny jest nieodnawialnym źródłem energii.
Polska Norma przewiduje, że:

• zawartość wilgoci całkowitej nie powinna być wyższa niż 55%,
• zawartość piasku w węglu brunatnym w stanie roboczym nie powinna być wyższa niż 6%,
• zawartość lignitu włóknistego (tzw. ksylitu - odmiany węgla brunatnego o zachowanej strukturze drewna) nie powinna być wyższa niż 5%

Gaz ziemny jest to paliwo kopalne pochodzenia organicznego, gaz zbierający się w skorupie ziemskiej w pokładach wypełniających przestrzenie, niekiedy pod wysokim ciśnieniem. Pokłady gazu ziemnego występują samodzielnie lub towarzyszą złożom ropy naftowej lub węgla kamiennego.
Zawartość składników jest zmienna i zależy od miejsca wydobycia, jednak głównym składnikiem stanowiącym ponad 90% gazu ziemnego jest zawsze metan. Oprócz niego mogą występować niewielkie ilości etanu, propanu, butanu i innych związków organicznych i mineralnych.
Największym producentem gazu ziemnego w Europie Północnej jest Norwegia, która bogaci się dzięki złożom pod dnem Morza Norweskiego oraz Północnego. Zapewniają one stałe dochody oraz bezpieczeństwo energetyczne temu nordyckiemu państwu.

W światowym wydobyciu gazu ziemnego, wynoszącym w 2001 r. ok. 100 000 PJ (3,3 bln m³) przodowały:

• Rosja (23 200 PJ, 765,6 mld m³),
• USA (21 100 PJ, 696,3 mld m³),
• Kanada (6 500 PJ, 214,5 mld m³),
• Algieria (3 400 PJ, 122,2 mld m³),
• Iran (2 350 PJ, 77,55 mld m³),
• Holandia (2 200 PJ, 72,6 mld m³),
• Norwegia (2 200 PJ, 72,6 mld m³),
• Uzbekistan (2 150 PJ, 70,95 mld m³),
• Meksyk (2 050 PJ, 67,65 mld m³).